نسخه ای برای صفراویها

پرهیزات :

ادویه، سیر، تخم مرغ، گوشت قرمز، گوشت شتر، موز، خربزه، آناناس، انجیر، گردو، کشمش، پسته، فندق، سیاه دانه، کنجد، شنبلیله، بادام، تخمه جات، سوسیس و کالباس، کنسروجات، رب، شیرینی جات قنادی، چای و قند و شکر، سس، ماکارونی، غذاهای چرب و فریزری، چیپس ، پفک ،  شکلات و شیرینی

غذاهای مفید :

خیار، انار، مرکبات، زرشک، گیلاس، آلبالو، گوجه سبز، سوپ جو، کاهو، اسفناج، لیموترش تازه همراه غذا، شربت زرشک، لبنیات، عرق کاسنی و عرق شاهتره، سبزیجات تازه، تخم خیار+ تخم کاهو+ مغزتخم هندوانه+ تخم کاسنی به مقدار مساوی آسیاب کرده یک قاشق در یک لیوان آب حل شود و میل شود، ترنجبین، خاکشیر، کیوی، آلوبخارا، آلوچه، تمبرهندی، آش جو، آش آبغوره، نان جو، روغن زیتون، لیموعمانی، ماءالشعیر، خروس محلی، گنجشک

نکاتی که باید رعایت شود :

ü        پوست را با روغن زیتون ماساژدهید. بخصوص پس از استحمام.

ü        صبحها ورزش کنید، بخصوص ورزشهای هواذی.

ü        از انفیه های مخصوص هفته ای دوبار حداقل استفاده کنید، تا عطسه بزنید.

ü         شبها زود بخوابید و صبحها زود بیدار شوید. خواب روز برای شما هلاکت بار است.

ü        سعی کنید از محیط ها و شرایطی که شما را عصبانی میکند و خونتان را بجوش میآورد دوری کنید.

ü        هنگام غذا خوردن صحبت نکنید یا تلویزیون تماشا نکنید و قبل از شروع به غذا خوردن کمی به غذا نگاه کنید، لقمه تان را خوب بجوید. دندانهای خود را با نمک دریا شستشو دهید.

ü        از ریمل استفاده نکنید.(خانمها)از کرمها و لوازم آرایش استفاده نکنید.

ü        برای استحمام از حمام داغ و طولانی استفاده نکنید. که هلاکت بار است.

ü        در حمام از کیسه پشمی و سفیدآب محلی استفاده کنید.

ü        هنگام استحمام از نوره محلی استفاده کنید.

ü        در حمام از دوش استفاده نکنید. پس از استحمام از سدر و حنا استفاده کنید.

ü        پس از استحمام و قبل از پوشیدن لباس تا نیم ساعت دورتان حوله یا لنگ بپیچید تا بدنتان طراوت بگیرد.

ü        دفع به روش قی کردن مفید است ولی بهتر است با مشورت طبیب باشد.

ü        حجامت مفید است. حجامت پشت گوش مفید است.

ü        برای طبخ غذا از ظروف مسی و سنگی استفاده کنید.

ü        همیشه یک تکه آهن کوره رفته را داخل غذاهای آبکی بیندازید و طبخ نمائید.

ü        از نمک دریا استفاده کنید. آب کلر دار نخورید،آب خوردنتان را حتماً بجوشانید.

ü        در روز حداقل 2 بار باید دفع داشته باشید، اگر کمتر است میبایست فوراً رفعش کنید. ( با خوردن آب ولرم، اگر نشد مراجعه کنید )

ü        به هیچ عنوان از مواد بسته بندی، پاستوریزه و آماده استفاده نکنید.

توجه فرمائید : دستورات فوق مختص به شرایط و حالات شماست و به دیگران و موارد مشابه توصیه نکنید.

دستورات :

هر روز عصرها کاهو با سکنجبین عسلی میل بفرمائید. 

هفته ای حداقل یکبار به استخر بروید. 

عناب، گل بنفشه، نیلوفر، شاهتره، تخم کاسنی، گل سرخ از هر کدام ۱۰ گرم را در 3 لیوان آب آنقدر بجوشانید تا 2 لیوان بماند، صاف کنید شیرین کنید و روزی یک استکان ناشتا میل فرمائید.  

بجای چای، چای فلوس و یا چای ریوند چینی میل فرمائید. 

شب ها نان پنیر یا ماست میل کنید.( درخوردن اینها زیاده روی نکنید ) 

روزی یک استکان عرق شاهتره با خاکشیر میل کنید. 

شبها یک استکان عرق کاسنی میل کنید. 

روزی 2 لیوان آب انار تا 20 روز میل کنید.  

صبحها یک لیوان شیر میل کنید.

از محیط های تنش زا دور باشید.

زیباترین خاطره !

موره می‌بینی که شر و با صفایوم    ###    بچه‌ محله‌ی امام رضایوم 

زلزلیوم حادثیوم بلایوم    ###    بچه محله‌ی امام رضایوم 

هر روز جمعه دلومه مبندوم    ###    به پینجله طلا و ورمگردوم 

کار و باروم ردیفه با خدایوم    ###    بچه‌ محله‌ی امام رضایوم 

به مو بگو بیا به قله‌ی قاف    ###    اصلاً موره بیزر همونجه علاف! 

قرار مرار هرچی بیگی مو پایوم    ###    بچه‌ محله‌ی امام رضایوم 

دروغ، مروغ نیست مییون ما با هم    ###    الان به عنوان مثال تو حرم 

چند روزه که تو نخ کفترایوم    ###    بچه‌ محله‌ی امام رضایوم 

چشم موره گیریفته چنتا کفتر    ###    گفته خودش: چنتاشه خواستی وردر 

الان دروم خادماره مپایوم    ###    بچه‌ محله‌ی امام رضایوم 

کفتراره که بردوم از رو گنبد    ###    موروم مو واز تونخ رفت و آمد 

تو نخشه(نقشه) او گنبد طلایوم    ###    بچه محله‌ی امام رضایوم 

گنبده نصب(نصف) شب مده به دستم    ###    او گفته: هروقت که بییی مو هستوم 

مویم که قانع و بی‌ادعایوم    ###    بچه‌ محله‌ی امام رضایوم 

وخته(وقتی) می‌بینوم توی عالم همه    ###    ازش می‌گیرن و مگن واز کمه 

گنبدشه اگر بده رضایوم    ###    بچه‌ محله‌ی امام رضایوم 

گنبد و ممبد نموخوام باصفا    ###    سی‌ساله پای سفره‌ی ای آقا 

منتظر یک ژتون غذایوم    ###    بچه محله‌ی امام رضایوم  

قاسم رفیعا 

مزاج چیست ؟

مقدمه:

کلمه مزاج برای همه ایرانیان نام کاملا آشنایی است. افرادی را که زود عصبانی می شوند آتشین مزاج می خوانند، افراد دیر جوش و کم حرف و غیر فعال را سرد مزاج می نامند. حقیقتا معنی مزاج چیست؟چگونه می توانیم مزاج خود را یا به تعبیری درست تر طبیعت بدن خود را بشناسیم.اختلاف طبایع افراد همیشه مورد کنجکاوی و سئوال بوده است.

در یک روز پائیزی به مردمی که بیرون از منازل خود و به جهت رفتن به محل کار در حرکتند دقت کنید تعدادی با پالتو و شال و کلاه، تعدادی با یک ژاکت معمولی و تعدادی فقط با یک پیراهن بیرون آمده اند، این ها چه تفاوتی دارند؟ تعدادی خیلی زود چاق می شوند و عده ایی با وجود خوردن مقدار قابل توجهی غذا، همچنان اندام مناسبی دارند، تعدادی خواب سبک دارند و ساعات خوابشان کم است،تعدادی خواب سنگین و طولانی دارند، بعضی ها خیلی تند و تیز هستند، بلند و سریع تکلم می کنند در حالی که تعدادی نیز خیلی آرام و منقطع و با تأنی حرف می زنند، برخی افراد با خوردن یک خیار دل درد می گیرند و به قول معروف سردیشان می شود در حالی که بعضی ها با خوردن نیم کیلو خیار هیچ واکنشی ندارند . تمام آزمایشات بالینی این افراد سالم است و از لحاظ بررسی خون و بافت های بدن و اعضاء و تمام موارد آزمایشگاهی همه طبیعی هستند پس اختلاف این افراد در کجاست؟

جواب تمامی این سئوالها را در طب سنتی در بحث طبایع یا مزاج پیدا می کنیم. طبیعت انسان ها با هم تفاوت دارد، اگر بخواهیم سبک زندگی سالم و روش دستیابی به سلامت واقعی را تجربه نمائیم، باید به جسم و روان آدمی ازدیدگاه طب سنتی یا طب مزاجی ایران نظر کنیم.

تعریف ارکان:
قبل از آنکه به تعریف مزاج بپردازیم لازم است که با چند اصطلاح در طب سنتی آشنا شویم.
از دیدگاه طب سنتی عوامل تشکیل دهنده جهان خلقت و بدن انسان، چهار عنصر اصلی به شرح ذیل می باشند، به عبارتی دیگر اجزای اولیه بدن انسان و غیر انسان از اجسام بسیطی تشکیل شده اند که غیر قابل تقسیم به اجسام مختلفه دیگر می باشند که به آنها ارکان گفته می شود.

الف ) آتش که گرم و خشک است . ب ) هوا که گرم و تر است . ج ) آب که سرد و تر است . د ) خاک که سرد و خشک است.

تعریف مزاج:
هرگاه اجزای یک ارکان با دیگری در آمیزد به نوعی که اثر کند یکی در دیگری به قوت های خود که ضد هم اند و هر یکی تیزی دیگری را بشکند، همانندی فعل و انفعال در اجزا آن مرکب به حدی برسد که در همه اجزا کیفیتی یکسان پیدا گردد.
این کیفیت مرکب را مزاج گویند.
مزاج همان طبع است و آنرا نباید با خلط یا رکن اشتباه کنید، مزاج جسم نیست. بلکه گرمی، سردی، خشکی، و تری را مزاج گویند.

انواع مزاج:
مزاج چون از ترکیب ارکان با یکدیگر پدید می آید لذا بسته به میزان ترکیب هر رکن، مزاج متفاوتی حاصل می گردد ولی اگر بخواهیم مزاجها را دسته بندی نماییم چون تعداد چهار رکن در هم ترکیب می شوند، مزاجهای اصلی را می توان در نه طبقه به شرح ذیل دسته بندی کرد:
1- در تعدادی رکن آتش بیشتر ازسایر ارکان است این افراد مزاج گرم و خشک دارند آن ها را صفراوی می گویند.
2- در تعدادی رکن هوا بیشتر از سایر ارکان است این افراد مزاج گرم و تر دارند آن ها را دموی می گویند.
3- در تعدادی رکن آب بیشتر است این افراد مزاج سرد و تر دارند، لذا آن ها را بلغمی می گویند.
4- در تعدادی رکن خاک بیشتر است این افراد مزاج سرد و خشک دارند که آن ها را سوداوی می گویند.
5- در تعدادی نیز این ارکان نسبتاً در حالت تعادل هستند این افراد مزاج معتدل دارند.
6- در تعدادی ارکان آتش و هوا بیشتر از سایر ارکان هستند این افراد مزاج گرم دارند و از لحاظ تری و خشکی معتدل هستند.
7- در تعدادی ارکان هوا و آب بیشتر از سایر ارکان هستند این افراد مزاج تر دارند و از لحاظ گرمی و سردی معتدل هستند.
8- در تعدادی ارکان آب و خاک بیشتر است این افراد مزاج سرد دارند و از لحاظ تری و خشکی معتدل هستند.
9- در تعدادی ارکان خاک و آتش بیشتر است این افراد مزاج خشک دارند و از لحاظ گرمی و سردی معتدل هستند.
بنابراین هر فرد از بدو تولدش دارای حرارت و رطوبت غریزی می باشد که به آن مزاج اصلی یا جبلی می گویند.
در جدول ذیل این طبقات به صورت تصویری نشان داده شده اند:

تعریف خلط:
یکی دیگر از اصطلاحاتی که در این مبحث نیاز است با آن آشنا شویم خلط می باشد.
هر غذایی که می خوریم هنگامی که وارد بدن ما می شود در معده هضم آن آغاز می گردد، به کبد می رود در کبد چهار خلط یا چهار نوع مایع تولید می شود که نام و خصوصیات آن ها به قرار ذیل است :
الف ) خلط دم که دارای مزاج گرم و تر است.
ب) خلط صفرا که دارای مزاج گرم و خشک است.
ج) خلط بلغم که دارای مزاج سرد و تر است.
د ) خلط سودا که دارای مزاج سرد و خشک است.
اگر چه همه این اخلاط در خون موجودند اما خدا برای صفرا و سودا جایگاه ذخیره در نظر گرفته است.
طحال: جایگاه ذخیره سوداست.
کیسه صفرا : جایگاه ذخیره صفراست
که در آن جمع باشند ودر صورت نیاز به اندازه لازم در بدن انتشار یابند.
اما "دم" و "بلغم" در عروق خونی ولنفاوی و... در حال گردش اند .
وجود هر چهار خلط در بدن انسان ضروریست اما در حد خاص و معین و کمبود و یا فزونی هر یک از آنها باعث سوء مزاج یا غلبه اخلاط می گردد که در این حالت برای رفع مشکل باید تدابیر مربوطه رعایت و درمان صورت پذیرد.
در این خصوص سعدی می فرماید:
چهار طبع مخالف سرکش ******چند روزی بوند با هم خوش
چون یکی زین چهار شد غالب******جان شیرین برآید از قالب

هرچیزی مزاجی دارد؟
این نکته قابل توجه است که هر چیز در این عالم هستی دارای مزاج است. حیوانات، گیاهان، فصول، سنین و اعضاء بدن که به ترتیب به آنها اشاره ای می کنیم:
1- حیوانات: هر موجود بسته به نوع فعالیت و خلقتش دارای مزاج خاص خود است. مثلاً گرگ مزاج گرم وخشک دارد و عنصر آتش در آن برتری دارد، شیر که حیوان شجاع و درنده ای است از خون غالب آفریده شده است و اگر چنین نباشد که اصلا شیر نیست و نمی تواند تمام خصوصیات یک شیر را داشته باشد – مورچه از جنس سوداست- زنبور از جنس صفراست- الاغ از جنس بلغم است.
2- گیاهان: در گیاهان وجود عناصر چهار گانه ارکان را با خوردن یا لمس آنها به وضوح می بینیم.گیاهانی که خوردن و حتی لمس آنها موجب گرمی و تشنگی فوری شده ویا حتی با تکرار در آنها در بدن ایجاد خارش وسوزش می شود را گرم وخشک می گوئیم.
گیاهانی که خوردن آنها موجب ایجاد گرمی می شود را گیاهان گرم و تر می گوئیم.
گیاهانی که موجب رفع حرارت، بدن شده و رفع تشنگی می کند. سرد وتر می نامیم.
گیاهانی که از گرمی بدن می کاهد اما تشنگی را برطرف نمی کند و با تکرار آنها در بدن ایجاد خشکی و لاغری می شود، سرد و خشک می گوئیم که مزاج تک تک گیاهان به تفکیک و با جزئیات در بحث مفردات، ذکر می شود.
همین جا یک نکته مهم لازم است ذکر شود:
در مجموع عناصر گرم وخشک را صفرازا ، گرم و تر را مولد خون
در مجموع عناصر سرد وخشک را سودازا و سرد وتر را بلغم زا نامگذاری می کنیم.
3- فصول :
بهار، مزاج گرم وتر دارد.
پاییز، سرد وخشک
تابستان، گرم و خشک
زمستان، سرد وتر
4- ساعات شبانه روز:
صبح: مزاج گرم وتر- بهاری
ظهر: گرم وخشک- تابستانی
عصر: سرد وخشک- پاییزی
شب: سرد وتر – زمستانی
5- اسنان (سن ها): انسان در سنین مختلف مزاجهای مختلفی دارد:
1- مرحله رشد ونمو (از تولد تا 30 سالگی) ، دارای مزاج گرم وتر است .
2- مرحله جوانی(30 تا 35 سالگی) ، مزاج گرم وخشک
3- مرحله میانسالی یا کهولت (35 سالگی تا 60 سالگی)، مزاج سرد و خشک
4- مرحله پیری (بعد از 60 سالگی)، مزاج سرد و تر

6- انواع مزه ها:
مزه شیرین : گرم
تلخی: گرم وخشک
ترشی: سرد وخشک
شوری و تندی: گرم وخشک
بی مزه و گسی: سرد و تر
7- مزاج عضوی: هر عضوی در بدن یک مزاج مخصوص به خود دارد مثلاً: مغز، سرد و تر/ استخوان و مو، سرد وخشک / چربی، سرد وتر / قلب، گرم و خشک می باشند.
8- مزاج جنسیتی: جنس مذکر نسبت به جنس مونث گرم تر است.
9- مزاج مکان ها :
مناطق کوهستانی: سرد وخشک
مناطق بیابانی: گرم و خشک
مناطق کنار دریا: سرد وتر

خلاصه برای هر جسم ، حالت و موقعیتی می توان مزاج قائل گردید که در جدول ذیل به پاره ای از آنها اشاره شده است:

چگونگی شناسایی مزاج ها

مقدمه:تمامی جنبه های زندگی ما تحت تاثیر طبیعت بدنمان قرار دارد، نوع غذایی که می خوریم می تواند تاثیرات بسیار مهمی بر تمامی اعضای بدن ما از مغز و اعصاب گرفته تا قلب و معده و کبد و کلیه ها داشته باشد، در بعضی از انواع مزاج، خوردن یک غذای نامناسب می تواند عواقب زیادی داشته باشد.
در ساده ترین حالات آن می بینید، مثلاً افرادی که حتی با خوردن یک عدد خرما بدنشان جوش می زند، غذای نامناسب با مزاج شما می تواند موجب تغییرات خواب، حالت عصبی، اختلال حافظه، اختلال هضم، اختلال دفع، عوارض پوستی، نشانه های در گیر ی کبد و قلب و اندام های تناسلی را نشان دهد،

نوع نوشیدنی ها، لباس ها، هوای استنشاقی، مقدار حرکت ها و استراحت روزانه و چگونگی دفع و حالتهای عصبی و روانی، مستقیما مرتبط با حالات طبیعی یا مزاجی است، بنابراین برای داشتن زندگی سالم و طبیعی، وزن مناسب، و آرامش روحی، همه ما نیازمند به شناختن مزاج یا طبیعت خود هستیم.

تشخیص مزاج سرشتی یک فرد:
از روی 10 مورد می توان مزاج سرشتی یا جبلی یک فرد را تشخیص داد:
1- ملمس(لمس)
2- گوشت وچربی
3- رنگ پوست بدن
4- مو
5- هیئت وشکل اعضاء
6- سرعت انفعال اعضاء
7- خواب و بیداری
8- کلیه افعال بدن(دلائل افعال)
9- کیفیت دفع فضولات بدن
10- انفعالات نفسانی
لازم به ذکر است از آنجایکه ممکن است بر اساس دلایل مختلف افراد دچار غلبه خلط و سوء مزاج باشند، لذا برای تشخیص مزاج جبلی یک فرد باید حالات و علائم تشخیص مزاج را در سنین پائین تر افراد مورد بررسی قرار گیرد و یکی از بهترین راههای آن پرسش از پدر و مادر در مورد خصوصیات دوران کودکی است.
بطور مثال ممکن است خانمی دارای مزاج جبلی گرم و تر باشد ولی بعد از بارداری جنین دختر و زایمان به روش سزارین دچار غلبه سردی شده باشد. این شخص از ویژگیهای قبل از بارداری خود می تواند، پی به مزاج جبلی خود ببرد و از ویژیگهایی که تغییر کرده است، پی به نوع خلطی که به غلبه آن خلط دچار شده است ببرد و بر اساس نوع سوء مزاج، تدابیر مربوطه را برای رسیدن به اعتدال انجام دهد.
همچنین ممکن است خلطی دارای مزاج متفاوت با مزاج جبلی افراد بر یکی از اعضای بدن غلبه نماید. مثلاً فردی دارای مزاج جبلی گرم و خشک، ممکن است دارای غلبه بلغم در سر یا معده گردد.

1- ملمس (لمس):
فرد باید معتدل المزاج باشد تا بتواند مزاج فردی را مشخص کند. اگر این فرد معتدل المزاج در لمس پوست فرد را:
- گرم احساس کند ، این فرد گرم مزاج است.
- اگر سرد احساس کند ، این فرد سرد مزاج است.
- اگر در لمس آن را نرمتر از حد طبیعی یابد، دلالت بر رطوبت مزاج می کند.
- اگر در لمس صلب تر یابد، دلالت بر خشکی مزاج دارد.

2- گوشت و چربی:
اگر در بدن فرد گوشت زیاد باشد، دلالت بر گرمی و تری ، اگر چربی بدن بیشتر از گوشت باشد، دلالت بر سردی وتری (گوشت زیاد باشد+ چربی کم= گرمی وخشکی)

3- رنگ پوست بدن:
سفیدی پوست بدن: نشانه کم خونی و مزاج، کمی مایل به سردی می باشد.
رنگ زرد کمی مایل به قرمزی: نشانه وجود خون غیر طبیعی در بدن است.
قرمزی پوست بدن: نشان از گرمی و پر خونی دارد.
تیرگی پوست: نشانه خون غیر تمیز است ، مستعد غلبه سودا است.
زردی پوست: نشانه صفرا (گرمی وخشکی)
رنگ بادنجانی: نشانه خشگی و سردی (سودا)
رنگ گچی: سردی و تری (بلغم)

4- مو:
یکی از فضولات بدن است که نوع کیفیت و حالات آن برای شناسایی نوع مزاج به عنوان یک معیار به شرح ذیل مورد استفاده قرار می گیرد:
الف)سرعت رشد مو:
اگر سرعت رشد مو زیاد باشد، نشانه گرمی مزاج است.
اگر سرعت رشد مو کم باشد، نشانه سردی مزاج است.
اگر رشد مو خیلی خیلی سریع باشد بیش از حد نرمال ، دلیل بر گرمی و خشکی مزاج است.
ب) پر مویی یا کم مویی بدن :
پر مویی بدن ، دلیل بر گرمی مزاج
کم مویی بدن ، دلیل بر سردی مزاج
ج) نازکی و کلفتی مو:
نازکی مو، دلیل بر سردی وتری
کلفتی مو ، دلیل بر گرمی و خشکی مزاج
د) جعودت وصافی مو:
موی مجعد، دلیل بر گرمی وخشکی
موی صاف ولخت، سردی وتری مزاج
هـ) رنگ مو:
موی سیاه، دلیل بر گرمی و خشکی مو
سفیدی مو، سردی وتری
موی حنایی طلایی (کمی مایل به قرمز)، دلیل بر اعتدال مزاج

5- شکل اعضاء:
موارد ذیل بیانگر گرمی مزاج است:
1. قفسه سینه پهن بزرگ
2. اندامها بزرگ
3. عروق برجسته و بزرگ قابل مشاهده
4. نبض عظیم وقوی
5. عضلات کلفت وبزرگ
6. عضله خیلی به مفصل چسبیده و تاندونش کوچک است
لازم به ذکر است بر عکس موارد فوق الذکر دلالت بر مزاج سرد می کند، مثلاً داشتن اندامهای کوچک.
موارد ذیل بیانگر مزاج خشک است:
1. چهره لاغر وپوست به استخوان چسبیده
2. مفاصل قابل مشاهد و برجسته
3. غضروف های حنجره وبینی و.. برجسته وواضح است.

6- سرعت انفعال اعضاء:
اگر عضوی در بر خورد با گرما وسرما و خشکی و رطوبت زود از آن اثر پذیرد دلیل غلبه آن مزاج است. مثلاً اگر در گرما ( چه خوراکی ، چه موضعی و...) زود گرم شود، دلیل بر گرمی مزاج می باشد.

7- خواب و بیداری:
خواب زیاد، دلیل بر سردی وتری مزاج است.
خواب کم و بیداری زیاد، دلیل بر خشکی وگرمی مزاج است.
خواب وبیداری معتدل ، دلیل بر اعتدال مزاج است.

8- افعال طبیعیه صادره از بدن:
یعنی تمام افعال بدن شامل سرعت رشد، رویش دندان، بلوغ، افعال مربوط به کبد، قلب و مغز و..
اگر این افعال سریعتر از حد طبیعی خود صورت گیرد، دلیل بر گرمی مزاج و اگر کند تر صورت گیرد دلیل بر سردی مزاج می باشد.

9- دفع فضولات:
فضولات بدن شامل ادرار (بول)، مدفوع(براز)، عرق، مو، ناخن، خون حیض، مایع منی و.. است.
اگر رنگ مدفوع یا ادرار تیره تر از معمول یا بدبوتر از معمول باشد، دلالت بر گرمی مزاج وغلبه صفرا دارد یا اگر زود به زود صورت گیرد نیز دلالت بر گرمی مزاج و غلبه صفرا دارد.
بی رنگ بودن یا کم بودن فضولات و عدم رایحه آن، دلالت بر سردی مزاج دارد.

10- کارها و رفتارهای نفسانی:
موارد ذیل دلالت بر گرمی مزاج دارد و عکس این حالات نشان از سردی مزاج دارد:
- حسن ظن
- امیدوار بودن
- جوانمرد وبا غیرت
- استعداد فهم مطالب در او بالاست
- پر حرکت وپر جنب وجوش و پر نشاط
- سریع تصمیم به کاری می گیرد اهل تردید نیست
- فرد زیرک
- سنگدل
- بیقراری در مقابل صبور
- وقاحت( پررویی)
- پرحرف
ثبات انفعالات: ثبات رضایت چیزی، ثبات در حافظه، دلیل بر خشکی مزاج است.
زوال انفعالات: یعنی ناپایداری در چیزها مثل موارد ذیل دلالت بر رطوبت مزاج دارد:
- حافظه کم
- ناپایداری سریع در اتفاقات.
- هر روز یک احساس دارد، حزب باد است.
- از هر چیزی یک لحظه راضی است یک لحظه ناراضی است.

نامه ای از یک هموطن

 یکی از خوانندگان خوب، اظهار محبت نموده اند و برای ما نامه ای پر از مهر ارسال کرده اند، با تشکر و احترام به این خواننده محترمه و همه خوانندگان عزیز که مارا را مورد مهر خود قرار می دهند و با توجه به اینکه تجربیات این هموطن که ساکن استرالیا هستند، بسیار جالب توجه است، لذا بدون هیچ دخل و تصرفی، نامه ی این هموطن گرامی را ذیلاً برای استحضار شما عزیزان منتشر می نمائیم : 

با سلام مجدد. من چند دقیقه پیش یک سوال در مورد بیماری خود برای شما فرستادم اما به علت اینکه تازه وبلاگ شما را یافته ام مطالب مختلف آن را مرور میکنم ...و به این مطلب برخوردم در مورد " خروس صدا و سیما به چی نوک میزند" و مطلبی که در رابطه با این سریال نگاشته شده بود که من نیز میخواستم که مطلبی را که سالهاست در همین رابطه یعنی طب سنتی و طب مدرن در دل دارم بیان کنم و تجربیات خود را در این مورد با شما در میان بگذارم که امیدارم برایتان خسته کننده نباشد.
اینجانب زن 46 ساله ای هستم که حدود 18 سال است در استرالیا زندگی میکنم. وقتی به کشور مهاجرت کردم هم جوان بودم و هم اصلا به مسائل پیرامون سلامتی و غیره بی توجه و به اصطلاح فردی بودم که طب مدرن را بزرگترین و مهمترین پیدایش در زندگی بشر میدانستم و بدیهی است که به آن نهایت اعتماد را داشتم بطوری که فکر میکردم اینها برای هر مرضی درمان کامل و شفای عاجل دارند!
بهرحال زمانه خواست به من خلاف این را ثابت کند یا بهتر بگویم غذاها و فراورده های غذایی آماده و بسته بندی شده و زینت داده شده از قبیل فراورده های گوشتی که بعدها فهمیم چقدر آلوده به انواع هورمونها, آنتی بیوتیکها و و و هستند و نیز حتی سبزیجات و میوه جات این کشور توسعه یافته و مدرن که به صورت پرورشی و غیر طبیعی پرورش پیدا میکنند آلوده به انواع سمهای شیمیایی هستند که قبل از رسیدن به دست مشتری ماهها در سردخانه ها نگهداری میشوند و اصولا بصورت کال و نارس هستند که روی آن قشری از مواد نگهدارنده (وکس) برای جلوگیری از لکه دار شدن آنها به آنها میزنند. خلاصه مصرف این نوع مواد غذایی پرورش یافته توسط امکانات و تجهیزات پیشرفته و مکانیکی باعث شد که به مرض کولیت روده ( ) دچار شوم که حدود 8 سال به آن مبتلا هستم. برای درمان این بیماری به پزشکان متعدد رجوع کردم همه گفتند که نه علت این بیماری هرگز یافت شده و نه درمان آن موجود میباشد...فقط باید آن را با دارو تحت کنترل قرار داد و بس! مدتها از این بیمارستان به آن بیمارستان تحت مداوا قرار گرفتم ولی روز به روز بدتر میشدم..آنها میگفتند هیچ نوع رژیم غذایی هم به این بیماری کمک نمیکند! حتی شکر و شکلات و نان سفید تاثیری در بدتر شدن آن ندارد! چند بار نیز به تزریق خون نیاز پیدا کردم که بدنم نیز واکنش نشان میداد. دیگر تقریبا از زنده ماندن هم نا امید شده بودم ..آنها میگفتند این داروها روی بدن تو کار نمیکند لذا باید کولون را بطور کامل قطع کنیم! که من قبول نکردم. پس از آن به بیماریهای دیگر مثل کم خونی و اگزما شدید نیز دچار شدم که هر بار که به پزشک طب مدرن رجوع کردم پس از تجویزانواع کرمهای کورتیزون که حالم را بدتر میکرد میگفتند این بیماری نیز درمانی ندارد! شنوایی گوشهایم نیز به مرور کم شد و باز میگفتند درمانی ندارد......مادرم به دیابت مبتلا شد و بطور کامل و مرتب داروهایشان را مصرف کرد ولی هم به بیماری قند و هم بیماریهای متعدد دیگر مبتلا شد!
من هنوز کماکان از بیماری خود رنج میبرم ولی هنوز زنده هستم بدون اینکه روده ام قطع شده باشد و مثل بقیه میتوانم زندگی تقریبا نورمال داشته باشم که این را مدیون طب سنتی خودمان میدانم که به من زندگی دوباره داد, چون بعد از آینکه در بیمارستان آنها به من گفتند که اگر به قطع روده رضایت ندهم زنده نخواهم ماند...دیگر از آنها نا امید شدم و پس از مرخص شدن از بیمارستان پس از مدتها تحقیق و خواندن مطالب پیرامون طب سنتی خرید کتابهای استاد خدادای و جستجوی فراوان در نت و تماس با برخی از پزشکان طب سنتی توانستم تا حد زیادی به زندگی نورمال برگردم و بیماری را تحت کنترل قرار دهم بدون آنکه هنوز از نزدیک به آنها رجوع کرده و تحت مداوای جدی قرار گرفته شده باشم. قصد من این است که بزودی انشاء الله به ایران سفر کنم و به یک طبیب حاذق سنتی رجوع کنم که مطمئا هستم اگر درمان دردم را نیابد حداقل گیاهان دارویی او مرا از پای در نخواهد آورد. خیلی دلم میخواست که میتواستم این حرفها را به آن افرادی که این طب را به مسخره و شوخی میگیرند بزنم. و این قضیه که کسی به این طب اهانتی کند گاهی مرا مورد رنج قرار میدهد..هر چند میدانم همه اینها از نادانی است و همین آزردگی مرا بر این وا داشت که این نامه را بنویسم. از شما نیز نهایت تشکر را دارم که برای احیاء این طب تلاش میکنید...و من همیشه از علاقه مندان این طب و افرادی که برای پابرجایی آن تلاش میکنند خواهم بود.
یا حق